Herkennen van dyslexie

Wie als ouder twijfelt of zijn of haar kind dyslexie heeft, doet er goed aan op bepaalde signalen te letten.

De meeste ouders weten wat dyslexie in grote lijnen inhoudt. Kinderen hebben moeite met lezen, schrijven en spellen. Maar hoe herkennen ouders dyslexie? Hoe weten ze zeker dat hun kind dyslectisch is? En wat is daar aan te doen?

Hoe is dyslexie te herkennen?

Het is best ingewikkeld dyslexie al op jonge leeftijd vast te kunnen stellen. Soms komen kinderen gewoon niet zo goed mee of zijn er andere problemen. Maar [dyslexie](https://www.steunpuntdyslexie.nl/) heeft wel een aantal kern signalen, waaraan het te herkennen is.

Een kind met een algemeen zwak taalniveau, die slecht versjes onthoudt en moeite heeft met rijmen, kan dyslexie hebben. Af en toe kunnen kinderen met dyslexie de namen van kleuren niet onthouden of het verschil tussen links en rechts onderscheiden. Het is niet zo dat dit per se in alle gevallen dyslexie is, maar het signaal kan ouders wel alert maken op de mogelijkheid van dyslexie.

Kinderen met dyslexie, ouder dan zeven jaar vertonen ander gedrag. Zo heeft het bijvoorbeeld moeite het verschil te horen tussen klanken als m en n; p, t en k; s, f en g; eu, u en ui. Ook kan het kind moeite hebben klanken in de goede volgorde te zetten. Denk daarbij aan woorden als ‘dorp’ en ‘drop’, of met het getal 21, dat vaak met 12 verward wordt.

In sommige gevallen hebben kinderen moeite aandacht te houden bij het gesproken woord, met het inprenten van reeksen (tafels en spellingsregels) en het onthouden van woordcombinaties, uitdrukkingen en gezegden. Ook kunnen er problemen ontstaan met het onthouden van losse gegevens. Daarbij valt te denken aan rijtjes, woordjes en jaartallen.

Andere signalen kunnen onder meer het spiegelen van letters en lang spellend lezen zijn. Vaak hebben kinderen met dyslexie ook een hekel aan hardop lezen. Er wordt vooral veel radend en struikelend gelezen. Of woorden worden overgeslagen en delen van woorden weggelaten. Woorden die hetzelfde klinken worden vaak door elkaar gehaald. Ook ontstaat er een groeiend verschil tussen het leesvermogen en het vermogen een verhaal te begrijpen.

Wat is de oorzaak van dyslexie

De oorzaak van dyslexie is niet helemaal bekend. Het zou te maken kunnen hebben met het gebied in de hersenen waar klanken en letters aan elkaar gekoppeld worden. Dit zou bij een kind met dyslexie te zwak of te moeilijk zijn. Er schijnt zelfs een erfelijke factor te zijn. Ouders van kinderen met dyslexie zijn vaak zelf ook dyslectisch. Indien een van de ouders dyslectisch is, is er vijftig procent kans dat het kind het ook is. Indien beide ouders dyslectisch zijn, is die kans zelfs al tachtig procent.

Mijn kind heeft dyslexie, en nu?

Ouders van nu zijn vaak gestrest over de voortgang van hun kind. In principe is dat niet nodig, want dyslexie is goed te behandelen. Het is vooral belangrijk dat het snel wordt ontdekt. Het kan dan eerder aangepakt worden. Als de leraar vermoedt dat een kind dyslectisch is, kan deze een kind extra in de gaten houden. Kinderen die moeite blijven hebben met lezen en schrijven, kunnen getest worden op dyslexie. Dat kan op zijn vroegst eind groep drie of begin groep vier.

Als blijkt dat een kind dyslexie zou kunnen hebben, moet een psycholoog of orthopedagoog een diagnose stellen. Da duurt wel even, want eerst moet worden aangetoond dat een kind geen baat heeft bij remedial teaching. Dat houdt in dat een kind extra hulp krijgt bij het leren.

Kinderen kunnen soms een dyslexieverklaring krijgen, bijvoorbeeld als er een combinatie is met hoogbegaafdheid. In het geval van enkelvoudige ernstige dyslexie (EED) kan ook een dyslexieverklaring worden geschreven. Het vervolgtraject wordt dan vergoed. De verklaring geeft toegang tot extra begeleiding op school.

Vooral bij kinderen die thuis geen Nederlands spreken is het herkennen van dyslexie erg lastig. Problemen met lezen en schrijven wijzen dan niet per se op dyslexie, maar op een taalachterstand.

Extra ondersteuning

De school heeft een actieve rol in het ondersteunen bij dyslexie. De school kijkt samen met de ouders naar de mogelijkheden. Het kan bijvoorbeeld zijn dat de school het kind op zijn eigen niveau laat presteren, maar onzekerheid of faalangst kan worden weggenomen.

Extra [begeleiding op school](https://www.steunpuntdyslexie.nl/dyslexie-op-school/) vindt vaak plaats middels remedial teaching. De remedial teacher is aan de school verbonden en biedt hulp bij een lees- of taalachterstand. Ook kan de leerkracht extra aandacht en ondersteuning bieden bij het lezen en spellen.

Kinderen met enkelvoudige ernstige dyslexie kunnen hulp krijgen van een specialist. Dit gebeurt op school of op een praktijk. Ouders doen er goed aan kinderen te blijven stimuleren te lezen, maar niet te dwingen. Dyslexie verdwijnt niet, maar met de juiste begeleiding kan een kind wel beter meekomen in de klas.